زینت ظاهری
زینت ظاهری چیست؟
اشاره
درباره زینت ظاهری فقها و مفسران نظرات مختلفی دارند مرحوم طبرسی (ره) صاحب تفسیر مجمع البیان در ذیل آیه مورد بحث می فرمایند:
درباره ی زینت آشكار و ظاهری سه قول است:
1ـ برخی گویند: زینت آشكار لباس است.
2ـ برخی گویند: زینت ظاهری سرمه و انكشتر و خضاب دست است.
3ـ بعضی گویند: زینت ظاهری صورت و كفت دستهاست و در تفسیر علی بن ابراهیم می گوید: كف دست ها و انگشتان است.
اما بنا بر تفسیری كه از ناحیه امام جعفر صادق (ع) وارد شده آن است كه می فرمایند:
زراره از امام صادق (ع) نقل كرده:
(فی قوله تعالی: الا ما ظهر منها)
«مگر آن مقدار كه ظاهر است».
امام صادق (ع) فرمود:
(الزّینه الظّاهره: الكحل و الخاتم) 1
«زینت ظاهری عبارت است از سرمه و انگشتر.»
ابی بصیر گوید: از امام صادق ع
(سألته عن قول الله عزّوجل: و لا یبدین زینتهنّ الا ما ظهر منها. قال (ع) : الخاتم و المسكه و هی القلب) 2
1 . وسائل الشیعه، ج 14، باب 109، حدیث 3، ص 146.
2 . همان، حدیث 4. «سوال كردم از آیه ای كه خداوند فرموده: ظاهر نكنند زینت خود را مگر آنچه كه ظاهر است».
امام (ع) فرمود:
«انگشتر و دستبند است.»
بعضی از اصحاب امام صادق از آن حضرت (ع) سوال كردند:
(ما یحل للرّجل من المراه ان یری اذا لم یكن محرماً؟
قال (ع) : الوجه، و الكفّان و القدمان) 1
«چه چیزی حلال است برای مردان كه از زبنان ببینند در صورتی كه نامحرم هستند؟»
امام (ع) فرمود: «چهره، مچ و قدم ها.»
اسماء دختر ابوبكر، خواهر عایشه به خانه ی پیامبر (ص) آمد در حالی كه لباس های نازك و بدن نما پوشیده بود، پیامبر (ص) روی خود را از او برگرداند و فرمود:
(یا اسماء، انّ المراه اذا بلغت المحیض لم تصلح ان یری منها الا هذا و هذا، و اشار الی كفّه و وجهه) 2
«ای اسماء! همین كه زن به حدّ بلوغ رسید، سزاوار نیست چیزی از او بدن او دیده شود مگر این و این.
و اشاره فرمود به چهره و قسمت مچ به پایین دست خودش.»
به عنوان نكته ی پایانی در این قسمت باید گفت عدم پوشش برای چهره و مچ و قدم و آن قسمت هایی كه جزءزینت ظاهری زن قلمداد می شود، در صورتی كه موجب فساد، انحراف و گناه نشود اشكالی ندارد و اگر چنین شد یعنی منشأ فساد قرار گرفت، پوشاندن آن قسمت ها هم واجب می شود.
بهتر است كه زنان مسلمان چهره، مچ و زینت خود را در مجامع عمومی آشكار نكنند؛ چون همین صورت زیبا كه خود چشم و ابرو و لب را در بر می گیرد، می تواند برای نامحرمان جالب باشد.
1 . همان، حدیث 2.
2 . مسأله حجاب، ص 150.